«Κάθε καταστροφική ανατάραξη την οποία βιώνουμε –ας σκεφτεί κανείς την κρίση του 2008 ή τη σημερινή κρίση που έχει πυροδοτηθεί από τον κορονοϊό– δεν είναι μια απλή ανακατάταξη, είναι ένα κουρελιασμένο δέρμα που σκίζεται και φέρνει στο φως το άλλο πρόσωπο της οικονομικής ανάπτυξης: φτώχεια και αδικίες», λέει ο Σερζ Λατούς.
Διαβάστε τα άλλα κύρια σημεία της συνέντευξης του θεωρητικού της αποανάπτυξης Serge Latouche (Republica, μτφ Άννα Γρίβα):
- Το σημερινό οικονομικό μοντέλο, που βέβαια δεν απομακρύνεται από εκείνο το φανταστικό των κλασικών μας, έχει συνδέσει το πεπρωμένο του με μια οργάνωση που εγκαθιδρύεται πάνω στην απεριόριστη συσσώρευση. Μέσα σε αυτή την προοπτική, είναι κανείς καταδικασμένος να παράγει και να καταναλώνει περισσότερο. Μόλις η ανάπτυξη επιβραδύνεται ή σταματά έχουμε την κρίση και τον πανικό.
- Όταν όλα θα έχουν περάσει, όταν η πανδημία θα είναι μια ανάμνηση, όπως και η οικονομική κρίση που δημιουργεί, θα επιστρέψουν όλοι στον παλιό τρόπο ζωής.
- Ο σημερινός καπιταλισμός που θα όριζα ως “εμπορικό ολοκληρωτισμό” δεν είναι σε θέση να λύσει την οικολογική κρίση. Το βλέπουμε με την εν εξελίξει κλιματική αλλαγή. Οι σημερινές πολιτικές, υπό τη δικτατορία της χρηματοοικονομικής αγοράς, δεν μπορούν να τροποποιήσουν την καταστροφική πορεία.
- Η πίστη στην απεριόριστη ανάπτυξη του παραγωγικού μας συστήματος είναι ανόητη. Αυτό που θα μας συντρίψει θα είναι η κοινωνία των σκουπιδιών. Καθετί μετατρέπεται γρήγορα σε σκουπίδια. Δεν μπορούμε να παράγουμε ψυγεία, αυτοκίνητα, τρένα, αεροπλάνα, τηλεοράσεις καλύτερα και πιο μεγάλα χωρίς να παράγουμε σκουπίδια ακόμη πιο μεγάλα. Η οικονομική διαδικασία δεν είναι μια διαδικασία καθαρά μηχανική και ανατρέψιμη, αλλά έχει ως φύση της την εντροπία. Η αποανάπτυξη θα είναι αναπόφευκτη. Και πρέπει να καταλάβουμε πώς θέλουμε να την αντιμετωπίσουμε, πού θα στρέψουμε το βλέμμα. Η επαναμάγευση του κόσμου σημαίνει ακριβώς αυτό: να πειστούμε ότι η αποανάπτυξη δεν έχει τίποτε το νοσταλγικό, δεν είναι μια μείωση της ευημερίας. Αλλά είναι μια άλλη έννοια της ευημερίας και του χρόνου που έχουμε στη διάθεσή μας.
- Συγγραφείς όπως ο Τολστόι, ο Jean Giono, ο George Bernanos, ο Aldous Huxley, ή προσωπικότητες όπως ο Ivan Illich και ο Κορνήλιος Καστοριάδης, ο Raimon Panikkar και ακόμη η Simone Weil έχουν κατανοήσει με άψογο τρόπο τους κινδύνους της έλλειψης ορίων τόσο για την κοινωνία όσο και για τα μέλη της.
Όλη η συνέντευξη εδώ:
